صفحه اصلی

درباره مرکز قلب کرج

اخبار

تماس با ما

پزشکان همکار

پذیرش درمانگاه

ارتباط با مدیریت

انتقادات و پیشنهادات

بیمه های طرف قرارداد

آنژیوگرافی

آنژیوپلاستی

تعبیه پیس میکر

عمل قلب باز (CABG)

تعویض دریچه

تست ورزش

نوار قلب

اکوی قلب

سوالات متداول

 

پیس میکر چیست؟

پیس میکر یک ضربان ساز مصنوعی است که جریان الکتریکی زمان بندی شده ای جهت تحریک دپولاریزاسیون به قلب ارسال میکند.

پیس میکر از یک ضربان ساز   (pulse generator)و مدارات کنترل زمانی و لیدهای پیس میکر ، مدار الکتریکی برای  sense و آنالیز ریتم ذاتی قلب بیمار تشکیل شده است.

ژنراتور تولید پالس الکتریکی معمولا در زیر پوست کار گذاشته می‌شود .

 ژنراتور تولید پالس به یک یا دو لید متصل است .

لیدها را از داخل وریدهای بزرگ بازگشتی به قلب عبور می‌دهند.

تحریکات الکتریکی زمان بندی شده از طریق الکترودهای انتهایی

 لیدها به دهلیز یا بطن اعمال می‌گردند.

به طور کلی از نظر نحوه اعمال پالس الکتریکی و نرخ تحریکات متوالی پیس میکر ها به2 دسته زیر تقسیم می‌شوند:

1. پیس میکر های با ریتم ثابت ،   (Fixed rate pacemakers)که به آنها پیس میکر های آسنکرون هم گفته می‌شود: 
2. پیس میکرهای متقاضی  (DEMAND PACEMAKERS) که به آنها پیس میکرهای سنکرون نیز گفته می‌شود.
3. پیس میکر های با ریتم ثابت ،    (Fixed rate pacemakers)    
4. پیس میکر هایی هستند که بدون توجه به ریتم قلب و فعالیت ذاتی آن پالس هایی را با ریتم ثابت به قلب اعمال می‌کنند. این پیس میکرها، ریتم قلبی بیمار را حس نمیکند در نتیجه احتمال ایجاد رقابت  (COMPETITION) بین ریتم قلبی بیمار و ریتم پیس میکر وجود دارد    ….
5. پیس میکرهای متقاضی    (DEMAND PACEMAKERS)

پیس میکرهای DEMAND فقط و فقط هنگامی تحریک الکتریکی خود را به قلب اعمال می‌کنند که RATE ذاتی قلب به کمتر از RATE تنظیمی پیس میکر افت کند.

لیدهای پیس میکر در این نوع علاوه بر عمل PACING ،عمل SENSE کردن سیگنال درون قلبی را انجام می دهد. وبه نوعی پیک کمپلکس QRSموج درون قلبی را DETECT می‌کندو بلافاصله TIMER خود را RESET می کند.مدار کنترلی همواره عدد تایمر را با مقدارپریود تنظیمی خود مقایسه می‌کند.در صورتی که قبل از رسیدن عدد تایمر به پریود تنظیمی قلب  انقباض انجام دهد و پیکQRS شناسایی شود،تایمر مجددا RESETمی‌شود،در غیر این صورت با رسیدن عدد تایمر به پریود تنظیمی پیس میکرتحریک الکتریکی به قلب اعمال می گردد و پس از آن، تایمر

 RESET میشود.

 

پیس میکر ها از نظر محل پیس کردن به دسته پیس میکر های تک حفره ای و دو حفره ای تقسیم می‌شوند:

پیس میکر های تک حفره ای

پیس میکری است  که  یک حفره قلب  (دهلیز یا بطن) را که لید پیس میکر در آن تعبیه شده است، پیس میکند. پیس کردن دهلیز با تعبیه لید پیس میکر در دهلیز راست انجام میگیرد.

ممکن است پیس کردن دهلیز در مواردی صورت گیرد که گره S-A بیمار دچار انسداد شده است ولی گره A-V که رابط الکتریکی دهلیز و بطن است و همچنین راهای هدایتی همانند HIS همگی سالم باشند. که در این صورت می‌توان از پیس میکر تک حفره ای برای پیس کردن دهلیز استفاده نمود.

 

پیس میکرهای دو حفره ای(Dual-chamber Pacemaker)

پیس میکری ی که دهلیز و بطن را پیس میکند، دارای سیستم دو لیدی است که یکی در دهلیز راست، ودیگری در بطن راست کارگذاشته میشود. این نوع پیس میکرها، دو حفره ای نامیده میشوند.

 

این پیس میکر ممکن است در مواردی به کار رود که گره A-V دچار انسداد کامل شده باشد.

که در این صورت به دو الکترود تحریکی نیاز دارد که یکی در دهلیز و دیگری در بطن قرار می گیرد.

بایستی سیگنال الکتریکی طبیعی دهلیز sense شود. بنابراین این پیس میکر دارای یک الکترود حسی در دهلیز راست است.

 

• Rate-responsive Pacemaker

در این نوع پیس میکر ، نرخ اعمال پالس تحریکی ثابت نیست بلکه وابسته به سطح فعالیت های بدن و شرایط فیزیولوژیکی تغییر می‌کند. نرخ اعمال پالس های تحریکی متوالی بر اساس خروجی سیستم سنسوری موجود در پیس میکرتنظیم می‌شود.

سیستم سنسوری برخی پارامترهای مربوط به بدن همانند حرکت بدن،PH خون ، فشار خون و .... را توسط سنسور های داخلی اندازه گیری می‌کند.

مقادیر اندازه گیری دیجیتال می‌شوند ودر ثبات های میکروپروسسور قرار می‌گیرند و بر اساس الگوریتم موجود برنامه ریزی شده ، نرخ تحریکات متوالی پیس میکر تنظیم می‌شود.

در این قسمت شرح مختصری از سنسورهای سیستم سنسوری و پارامترهای فیزیولوژیکی بیان می کنیم.

• اندازه گیری امپدانس(Impedance Measurements)

این اندازه گیری توسط سیستم سه الکترودی و یا دو الکترودی صورت می پذیرد.

 

PH  سیاهرگ مرکزی

درصد اشباع اکسیژن وریدی(Mixed Venous O2 saturation)

برای اندازه گیری در صد اشباع اکسیژن از دو LEDو یک فوتودیود برای اندازه گیری میزان بازتاب پذیری خون استفاده می شود. کاهش درصد اشباع اکسیژن منجر به کاهش درصد بازتاب پذیری و متناسب با آن

اهش سیگنال خروجی سنسور می گردد که خود

پیس میکر را برای افزایش نرخ ضربان قلب تریگر می کند

و بدین ترتیب برون ده قلبی افزایش می یابد.

این سنسور را داخل lead جاگذاری می کنند...

اندازه گیری نرخ تنفس Ventilation rate (estimation of oxygen intake)

که این روش با آنالیز کردن امپدانس بین الکترود پیس میکر و بدنه پیس میکر اندازه گیری می شود.

دمای وریدی((Mixed Venous Temperature

یک ترمیستور سرامیکی کوچک در داخل lead جاسازی می شود.این lead در داخل بطن راست قرار می گیرد.

دمای خون معیار بسیار خوبی از نیاز متابولیکی بدن است . سنسور دمایی مذکور بادوام است.

• سنسورهای اندازه گیری فعالیت فیزیکی وحرکات بدن

رایج ترین آن پیس میکر های شناساگر حرکت (motion detecting pacemaker) هستند که از یک سنسور ارتعاش و یا یک شتاب سنج کار گذاشته شده در بدنه پیس میکر برای تخمین میزان فعالیت فیزیکی بدن استفاده می شود.

بدین ترتیب سیستم سنسوری با یک نرخ نمونه برداری مشخصی  پارامترهای فیزیولوژیکی مربوطه به نرخ ضربان را اندازه گیری می کند . ضربان ساز بنا به داده های سیستم سنسوری و الگوریتمی که بر روی میکروپروسسور آن موجود است در هر بار نمونه برداری سیستم سنسوری ، نرخ اعمال تحریکات الکتریکی به قلب را تنظیم و پریود تنظیمی پیس میکر را تغییر می دهد.